8908. `Non respondebis in proximum tuum testis mendacii': quod significet quod non bonum dicendum (x)sit malum, nec verum falsum, ita nec vice versa {1} malum dicendum sit bonum et falsum verum, constat ex significatione `testis mendacii' quod sit confirmatio falsi; `testis' quod sit confirmatio, videatur n. 4197, et quod `mendacium' sit falsum (o)fidei, patebit a sequentibus; `respondere in proximum' est ita dicere alicui, per `proximum' enim significatur unusquisque homo, ac in specie omnis qui in bono est, inque sensu abstracto ipsum bonum, n. 3419, 5025, 6704, 6706-6711, 6818, 8123; inde `non respondebis in proximum testis mendacii' in sensu interno est non dicere alicui falsum, hoc est, dicere bonum esse malum et verum falsum, nec vice versa. [2] Quomodo hoc se habet, paucis explicandum est: omnis apud quem regnat amor sui aut mundi, hoc est, qui pro fine habet eminentiam seu honores aut {2} opulentiam seu lucrum, illi non curant dicere (o)et persuadere id injustum esse quod justum, et id justum (o)esse quod injustum, ac ita agere testes mendacii; causa quod illi tales sint, est quia voluntas illorum prorsus subjecta est amoribus illis et eorum cupiditatibus, et ab illis prorsus occupata et possessa, et {3} tunc intellectus, qui est altera pars mentis, quidem videre potest quid justum (x) aut injustum, sed non vult videre, voluntas enim valet supra intellectum, et per influxum persuadet et tandem quoque occaecat {4}; iidem illi nec conscientiam habent, neque sciunt quod id conscientia sit dicere id justum quod justum est, non propter aliam causam quam quia justum est, hoc est, ex amore justi; qui tales sunt in mundo, iidem (o)etiam tales sunt in altera vita, sed cum differentia quod non tunc justum dicant injustum, sed bonum quod fidei dicant malum, ac verum falsum, nam justum in civili mundo correspondet bono et vero in spirituali mundo; et hoc faciunt absque conscientia, et quoque absque pudore, quia ita imbuti et assuefacti in vita corporis. [3] Pluries in Verbo dicitur `mendacium,' et per id ubivis in sensu interno {5} significatur falsum (o)et malum fidei, et per `testem mendacii,' qui etiam `testis violentiae' vocatur, significatur confirmatio falsi, sive sit coram judice, sive {6} coram quocumque alio, sive coram semet {7} intus in cogitatione persuadendo sibi, ut Exod. xxiii 1 seq.; Lev. xx 11, 12 seq.; Deut. xix 16-20 {8}. Quod `mendacium' in sensu spirituali sit malum ac falsum quae fidei {9}, constat a sequentibus locis: apud Johannem, Vos ex patre diabolo estis, et desideria patris vestri vultis facere; ille homicida fuit {10} ab initio, et in veritate non stetit, quia non {11} veritas in illo; quando loquitur mendacium, ex propriis loquitur, quia mendacium loquens est; et pater ejus, viii 44;